Zdajesz sobie sprawę z tego, że aby widzieć wszystko, co nas otacza niezbędne jest… światło? To jego odbicie od różnych przedmiotów sprawia, że widzimy kolory i otaczający nas świat. W nocy zaś panuje ciemność. Na szczęście nasze oczy wyposażone są w bardzo szeroki zakres widzenia w przeróżnych warunkach oświetleniowych.

Źrenice, komórki pręcikowe i stożkowe oraz fotobarwnik – dzięki nim widzisz w ciemności

Źrenice oka, które działają podobnie do przysłony w aparacie fotograficznym. Rozszerzają się one oraz kurczą, wpuszczając do oka odpowiednią ilość światła. Z tego powodu w jasny, słoneczny dzień źrenica oka będzie mała – fizycznie zablokuje ona nadmiar światła. Nocą zaś znacznie się rozszerzy, by być bardziej czułą na nawet niewielkie wiązki światła.

Światło widzisz dzięki komórkom pręcikowym i stożkowym, które są w oku. Pierwsze widzą tylko w czerni i bieli, mają także niewielką rozdzielczość optyczną. Są jednak bardziej wrażliwe nawet na słabe światło. Drugie odpowiadają za widzenie kolorów i szczegółów – by te pracowały dobrze, potrzebują bardzo dużo światła.

Trzecim niezbędnym do widzenia w ciemności elementem są fotobarwniki. Nazywa się nimi związki chemiczne, które są zgromadzone w komórkach stożkowych i pręcikowych. Dzięki światłu zachodzi w nich reakcja chemiczna – przetwarza się w niej energię świetlną. Nocą, by dobrze widzieć, wykorzystują one rodopsynę, która w ciągu dnia przez mocne światło szybko się rozkłada. W ciemności dzięki niej w oczach zachodzi proces „adaptacji ciemności”. Finalnie oko jest przystosowane do widzenia w słabszych warunkach.

Adaptacja oka do widzenia w ciemności

Na pewno zauważyłeś, że jak zapada zmrok, to potrzebujesz nawet pół godziny na to, by zacząć widzieć w ciemności. Dzieje się tak dlatego, że dłużej nasz wzrok adaptuje się do nocnego widzenia – zajmuje mu to nawet 45 minut, a w tym czasie mamy adaptację na poziomie 80%! Zupełnie inaczej ma się adaptacja do widzenia jasnego, która trwa zaledwie  5-7 min.

Możesz pomóc oczom w adaptacji świetlnej

Mamy dla Ciebie świetną wiadomość. Możesz samodzielnie pomóc swoim oczom w codziennym zmaganiu się z adaptacją do różnych warunków świetlnych. W słoneczne dni zawsze używaj okulary przeciwsłoneczne. Pamiętaj, że szary odcień szkieł lepiej blokuje promieniowanie UV. Wybieraj modele z filtrem UV. Zmniejsz na swoim komputerze, smartfonie,  tablecie czy smartwatch’u jasność ekranu. W ten sposób uzyskasz mniej męczącą adaptację do jasnego światła.

Ponadto staraj się nie patrzyć bezpośrednio w jasne światło, np. żarówkę. Jeśli jesteś kierowcą, patrz raczej na białe linie na drodze, a unikaj spojrzenia w raflektory samochodów. W ten sposób skrócisz czas, który twoje oczy będą potrzebowały do przystosowania się do widzenia w ciemności. Dbaj o swoje oczy, bo widzenie w ciemności jest ważne choćby ze względu na Twoje bezpieczeństwo.